Categorieën
Inspiratie

De zwakste schakel, voetbal en werkgeluk

Een voetbalfeest vieren met 12.000 mensen. Dicht op elkaar, roepend, zingend. Blije fans, anderen boos. Misschien was dit niet helemaal de bedoeling, toch gebeurde het. De reacties op social media en uit de politiek waren niet mals. Verrassend genoeg kunnen we hier mooie lessen uit trekken over werkgeluk.

Feest

Ajax werd landskampioen. Een mensenmassa had zich bij het stadion verzameld. Ze waren door het dolle heen. Het winnende elftal liet zich zien, liet de kampioensschaal zien, riep wat door de microfoon en de fans riepen terug. In een ander jaar was het misschien een gewoon feest geweest. Nu niet.

Grensoverschrijdend gedrag

Wat we hier te zien kregen, ging voor velen over een grens. Zoveel mensen zo dicht op elkaar, zingend en juichend. Verontwaardiging op social media, vragen uit de politiek aan de club en de burgemeester van Amsterdam. Kun je dit nu maken? Hoe kon dit gebeuren? Waarom is hier niet opgetreden?

Schuivende normen

Mondkapjes, afstand houden, geen groepsvorming. Waar de meeste mensen zich in het begin van de coronacrisis best goed aan de nieuwe regels hielden, zien we nu steeds vaker dat dat niet gebeurt. En grootschalig ook: volle parken, grote feesten in bedrijfspanden en nu een kampioensfeest. Als je eenmaal gezien hebt dat anderen de norm overschrijden, waarom zou jij het dan niet ook doen?

Werkgeluk en zwakke schakels

Wat heeft dat met werkgeluk te maken? Het grensoverschrijdende voorbeeld van anderen volgen, blijkt nog een stapje erger te kunnen. Uit een poll op LinkedIn van Netwerk Werkgeluk kwam kortgeleden naar voren dat één van de missers in werkgeluk die het vaakst gezien werd, een leidinggevende is die ongewenst gedrag vertoont. 32% van de respondenten hadden deze misser al eens gezien. In webinars van Netwerk Werkgeluk is de herkenning groot als het hierover gaat. Een breed verspreid fenomeen dus: een leidinggevende die een slecht voorbeeld geeft als het om faciliterend gedrag voor werkgeluk gaat.

Een organisatie die zegt te werken aan werkgeluk, kan het zich niet veroorloven om een leidinggevende in dienst te hebben die grensoverschrijdend gedrag vertoont. Pesten, negeren, beledigen: het kan geen plaats hebben in een positieve organisatiecultuur.

Het laat zien dat je niet doet wat je zegt. Het stelt als norm dat nare omgangsvormen acceptabel zijn. Het kan niet, het werkt niet. De onderliggende boodschap is dan dat het best akkoord is om ongewenst gedrag te vertonen. Medewerkers geloven niet wat je zegt, wel wat je laat zien.

Zwakste schakel

Zo’n leidinggevende accepteren, is een zwakke schakel accepteren. Je probleem wordt vanzelf groter. Want net als met de zichtbare overschrijdingen van andere regels, geef je hiermee informeel akkoord voor onacceptabel gedrag. Kijk niet raar op als collega’s elkaar straks wegpesten elkaar niet helpen, zich niet als een team gedragen. Dat is de norm die je gesteld hebt. En misschien ging het niet expres, maar dit effect heeft het wel: als de baas het mag, mag ik het ook en doe ik het ook.

Wat leren we hiervan?

Zo creëer je onbedoeld precies niet de positieve organisatiecultuur die je graag zou willen zien. Mensen willen zich best aan regels houden, maar zijn zo sterk als de zwakste schakel. Iemand zien die zich niet aan de norm houdt, zorgt ervoor dat je je afvraagt waarom jij je dan nog wel aan de regels moet houden. Juist een leidinggevende kan zich niet veroorloven om de zwakste schakel te zijn. Zelf het goede voorbeeld geven, dat is niet altijd eenvoudig maar wel de enige juiste weg.

Meer lezen over werkgeluk?

Netwerk Werkgeluk verbindt en versterkt professionals in werkgeluk. Daarom publiceert het Netwerk regelmatig nieuwe artikelen over actuele ontwikkelingen in werkgeluk, inspiratie, praktijkverhalen en Netwerk Werkgeluk.