Wat was dat heerlijk relaxed, vroeger. Toen alles nog gewoon was en niemand in paniek wegstoof als je een kuchje had. Dat je dan af en toe de kantoortuin mocht ontvluchten. En thuis kon werken.
In je eigen, veilige omgeving. Met je anti-slipsokken aan, je warme vest en je versleten spijkerbroek. Je even terugtrekken in je vertrouwde hol om in opperste concentratie aan het einde van de dag trots te zijn op wat je gemaakt had.
En toen werd alles anders
Sinds maart 2020 is zo ongeveer doorlopend het devies ‘werk zoveel mogelijk thuis’. Nu werken we af en aan en waar mogelijk massaal en langdurig thuis. Daardoor lopen werk en privé meer door elkaar. Soms is dat handig: het vermindert reistijd en vergroot de flexibiliteit. Ook vergroot dit het gevoel van autonomie: het geeft meer ruimte om zelf het werk te organiseren en te plannen.
Voor wie geen rustige, geschikte thuiswerkplek heeft, is er minder voordeel: kinderen die aandacht vragen, de stagiair die het huis met ouders en broers of zussen deelt, het zijn slechts enkele voorbeelden.
Thuiswerkmoe
Nu we een flinke tijd verder zijn, komen er steeds meer signalen dat het thuiswerken mensen op begint te breken. Samen aan een project werken, lukt nog wel maar langzaamaan ga je de spontane informatie missen. Je weet niet wat je collega niet weet en dat kun je dus ook niet delen. Sociale contacten met collega’s hebben het nog best een tijdje volgehouden. Maar nu we elkaar langdurig alleen via een beeldscherm zien, verandert het contact. En dat terwijl contact met andere mensen cruciaal is om je goed te voelen.
Langdurig en veelvuldig alleen zijn is niet goed voor mensen. Uit onderzoek naar eenzaamheid weten we dat het gebrek aan betekenisvol contact met andere mensen grote negatieve gevolgen voor je fysieke gezondheid heeft, vergelijkbaar met roken of niet bewegen. En op je psychische gezondheid zijn de effecten ook niet mis: je voelt je angstiger en wordt minder snel weer rustig als er iets naars gebeurt. In een wereld vol slecht nieuws is dat nou net niet wenselijk. Daarbij weten we intussen ook al een tijdje dat langdurig weinig mensen ontmoeten betekent dat ons immuunsysteem zich aanpast: onze afweer voor virussen wordt minder sterkt.
Thuismoe
Thuiswerkers die in huis maar op een andere plek aan de keukentafel gaan zitten, op zoek naar een ander uitzicht. Of collega’s die toch maar bij elkaar thuis gaan werken. Omdat ze dol worden van hun eigen huis, waarin ze nu elk hoekje en gaatje kennen. Om van het alleen zijn nog maar niet te spreken. Net zo prikkelbaar als de cactus in de vensterbank achter ze. Ken jij ze ook?
Was het vroeger fijn om ‘s avonds met je partner op de bank een film te kijken? Als je nu al de hele dag met diezelfde partner aan de keukentafel hebt ge-videovergaderd, is dat toch minder leuk. Genoot je van je gezellige huis als je thuis kwam na een drukke dag? Als je er al de hele dag gewerkt hebt, voelt het niet meer als een verandering van omgeving. Jammer, want juist door die verandering kun je je werk makkelijker loslaten.
Home is where the office is
Ken je ze, die bordjes met ‘Home is where the heart is’? Je zou nu wel bordjes kunnen maken met ‘Home is where the office is’. Je thuiskantoor is niet meer die plek waar je incidenteel werkte en in je huispak voor de camera verschijnen is een no go geworden. Je wordt geacht om je professioneel te gedragen voor klanten en collega’s, je kunt het niet (meer) maken om in je oude trui en ongeschoren in beeld te verschijnen. Je thuiskantoor is je werkplek geworden waar je ook woont.
Die omdraaiing heeft grote gevolgen. Loskomen van je werk is moeilijker. Je huis moet voelen als een veilige, relaxte plek waar je tot rust kunt komen. Waar je gedachten vrij zijn. Als een plek die helemaal van jou is. Nu moet moet je je huis delen met je werklaptop en beeldschermcollega’s. En je moet afvragen of het stuk van je huis dat bij het videovergaderen in beeld is wel representatief genoeg is voor klanten en collega’s. Je deelt noodgedwongen een stukje van jouw thuis met hen. Dat snoept een stukje van het thuisgevoel af. Terwijl we een veilig thuisgevoel juist nu zo hard nodig hebben om te herstellen van werk.
En nu?
Aan het vele thuiswerken komt voorlopig geen einde. En als we de situatie niet kunnen veranderen, moeten we ons gedrag en daarmee ons gevoel veranderen. Zullen we eens goed naar elkaar omkijken de komende tijd? Extra alert zijn op signalen van vermoeidheid en niet-lekker-in-je-vel? Vragen hoe het gaat? Met elkaar in gesprek zijn en blijven over hoe het is om thuis te werken? Echt in gesprek?
Verrassing
Live menselijk contact kunnen we niet bieden. En we kunnen het gevoel van een beetje ontheemd te zijn in je eigen thuis ook niet direct oplossen. Wat wel helpt, zijn positieve emoties. Die kunnen we expres bij elkaar oproepen. We kunnen een mooie mix bedenken van verrassende en onverwachte contactmomenten, zoals willekeurige mensen uit de organisatie opbellen om eens te vragen hoe het ervoor staat, een lieve kaart met persoonlijke wensen en complimenten, een spontane pubquiz terwijl je team een vergadering verwacht. Alles wat energie geeft, is geschikt. Het verrassingselement versterkt het effect. Experimenteer!
Of je nou een leidinggevende functie hebt of niet, pak je kans om je collega’s meer verbinding te laten ervaren. Gebruik de kracht van de verrassing. Doe iets onverwachts. Zodat ze even vergeten dat ze in hun thuiskantoor wonen. Misschien wel eenzaam zijn. Maar ook weer verbonden. Omdat je zo een bijdrage levert aan het werkgeluk in je organisatie. En aan dat van jezelf. Want laten we eerlijk zijn, zou het niet heel gaaf zijn als jij één of twee collega’s het gevoel kunt geven dat ze niet alleen zijn?
Meer lezen over werkgeluk?
Netwerk Werkgeluk verbindt en versterkt professionals in werkgeluk. Daarom publiceert het Netwerk regelmatig nieuwe artikelen over actuele ontwikkelingen in werkgeluk, inspiratie, praktijkverhalen en Netwerk Werkgeluk.