Medewerkers die minder verzuimen, langer bij je blijven werken en beter verkopen in minder tijd, dat klinkt goed! Zeker nu het lastig is om aan personeel te komen, onnodige uitstroom onwenselijk is en duurzame inzetbaarheid is wat veel werkgevers graag zien.
Vaak worden dit soort voordelen als effect van werkgeluk gepresenteerd. Wonderlijk onderzoek laat echter zien hoe complex het verband tussen werkgeluk en dit soort mooie resultaten is en wat het soms lastig maakt om dit te beïnvloeden.
Welke browser?
In 2013 viel de Amerikaanse dataspecialist Michael Housman iets wonderlijks op. Hij verzamelde gegevens van zo’n 30.000 klantenservicemedewerkers. Michael onderzocht waarom sommige klantenservicemedewerkers langer bij hun werkgever blijven dan anderen. Toevallig beschikte hij over data van de internetbrowsers waarmee deze medewerkers destijds het sollicitatieformulier invulden. En bizar maar waar: de medewerkers die via Fox of Chrome solliciteerden, bleven 15 procent langer bij deze werkgever dan zij die Internet Explorer of Safari gebruikten. Bij die eerste groep was het werkverzuim 19 procent lager. Ze verkochten meer aan de telefoon en hun gesprekken waren korter.
Wat kon de oorzaak van dit verschil zijn? Op zoek naar een reden bleef er maar één goede verklaring over. Tweederde van de sollicitanten gebruikte gewoon hun standaardbrowser: Internet Explorer of Safari. De sollicitanten die Fox of Chrome gebruikten, moesten daar echt moeite voor doen. Ze moesten initiatief tonen om een alternatief te kunnen gebruiken.
Initiatiefrijke werkinstelling
Werkgeluk kunnen we voor een deel beïnvloeden door de omgeving aan te passen. Een ander deel van het verschil wordt gemaakt door medewerkers zelf. Daar is dit een mooi voorbeeld van.
Juist het tonen van initiatief bleek in dit onderzoek het verschil te verklaren in de werkinstelling van deze twee groepen medewerkers, en daarmee hun resultaten. De gebruikers van de standaardbrowsers bleken zich tijdens het werk braaf aan de regels te houden. Ze volgden de scripts en standaardprocedures. Hun taakomschrijving zagen ze als een vaststaand feit. Als ze minder plezier in hun werk kregen, bleken ze zich ziek te melden of uiteindelijk ontslag te nemen.
De medewerkers die zelf een browser hadden geïnstalleerd, lieten een meer initiatiefrijke werkinstelling zien. Zij waren nieuwsgierig en probeerde nieuwe manieren van werken om meer succes te hebben en te verbeteren. Doordat zij zelf hun werk naar hun hand zetten, maakten zij het werk voor zichzelf leuker. Ze zagen en namen meer kansen en haalden daardoor een beter resultaat.
En nu?
Uiteraard helpt het niet om iedereen te stimuleren om een andere browser te gebruiken. Wat kunnen we dan wel uit deze onderzoeken leren over werkgeluk?
Om te beginnen: het naar je hand zetten van je functie zodat deze beter past bij waar je goed in bent, geeft veel medewerkers meer energie. We zijn immers niet allemaal hetzelfde, dus waarom zouden we ons dan lekker voelen als we in de standaardmal van een functie geperst worden die ons nooit helemaal past? Medewerkers hiervoor de ruimte geven en laten jobcraften is effectief en kan vaak – binnen de kaders en doelen van de organisatie – snel en eenvoudig toegepast worden. Zo benutten zij hun competenties beter, wat voor zowel henzelf als voor de organisatie vaak winst is. Ook vóelen zij zich competenter, wat waarschijnlijk terecht is en een bijdrage is aan werkgeluk. Je ziet hier ook mooi het nut van autonomie geven: zo kan een werkgever ruimte geven om binnen de kaders van de organisatie werk naar je hand te zetten. Competenties en autonomie zijn twee belangrijke motivatoren van menselijk gedrag en grote energiegevers. Zo dragen zij bij aan werkgeluk.
Verder mag je op basis van het bovenstaande aannemen dat het wat oplevert voor zowel medewerkers als organisatie om eigen initiatief te stimuleren. Initiatiefrijke mensen zullen eerder contact maken, sneller oplossingen zoeken, liever niet stoppen voor ze een klant tevreden hebben gesteld en resultaat hebben behaald. Eenmaal in een meer initiatiefrijke stand, kunnen er mooie dingen gebeuren.
Waarschuwing
Je zou kunnen denken dat het slim is om medewerkers aan te moedigen om initiatief te nemen. Helaas is het niet zo simpel. Uit onderzoek van sociaal psycholoog John Jost blijkt dat mensen die het minder goed hebben, zich juist minder snel afvragen of het anders kan en minder snel naar verandering neigen. Niet zonder goede reden: als je niet één van de ‘lucky few’ bent, kan het je gerust stellen om te denken dat dit nou eenmaal is hoe de wereld werkt. Dan hoef je ook niet te dealen met de mislukking als het je niet lukt om je situatie te verbeteren. Helaas blijkt deze zelfbescherming het wel lastig te maken om medewerkers een initiatiefrijkere werkinstelling te laten aannemen.
Sommige medewerkers hebben zichzelf neergelegd bij gedachten als ‘er is altijd wel wat’ of ‘het is nooit perfect’. Deze veronderstellingen hinderen hen bij het openen van hun blik voor mogelijkheden om hun situatie en het werk te verbeteren. Beginnen met kleine verbeteringen en deze beperkende overtuigingen bespreekbaar maken in een team zijn interventies die hierbij kunnen helpen.
Jouw werkgeluk
Zo zie je hoe nieuwsgierigheid en initiatief kunnen bijdragen aan betere resultaten voor de organisatie en werkgeluk. De onderzoeken hierboven vind je in een inspirerend boek dat de Amerikaanse hoogleraar Adam Grant schreef over hoe non-conformisten de wereld veranderen: ‘Het kan ook anders’. Veel mensen die in hun organisatie aan werkgeluk werken, herkennen zich in zekere mate in die term ‘non-conformist’ of ‘originals’, zoals de oorspronkelijke titel van het boek was. Niet voor iedereen, maar vaak is het een solistische functie en sommigen moeten echt flink tegen de stroom inroeien. Anderen hebben meer steun in de rug en komen maar af en toe een opgetrokken wenkbrauw tegen. Linksom of rechtsom, het zijn vaak de wereldmooiermakers die ervoor kiezenom aan werkgeluk te werken. Oorspronkelijke mensen, idealisten, die de wereld mooier willen maken.
Adam Grant geeft handvatten om dit zo te doen dat je je omgeving meekrijgt in de gewenste verandering. Het boek staat vol met tools, handvatten en verhalen van en over mensen die zich niet aan de grote stroom aanpassen, maar juist daarbuiten tot hun recht komen en succesvol zijn. Niet omdat ze mensen van zich afstoten, maar juist omdat ze zich weten te verbinden met anderen. En uiteraard onderbouwt Adam dit met interessante wetenschappelijke onderzoeken. Mocht je dit boek interessant vinden, hier vind je ‘Het kan ook anders’. Dat het je maar mag inspireren en helpen om de wereld een beetje mooier te maken!